حمید خیل‌نژاد رئیس اداره سرمایه‌گذاری گروه مالی ملت در مورد شرایط سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه پس از افت شدید این دوسال اخیر به بیدار بورس، گفت: اولین نکته‌ای که لازم است به آن توجه کنیم این است که بازار سرمایه با حدود ۴۰ صنعت و ۷۰۰ شرکت فعال و پذیرفته شده در آن همانند یک مجموعه بسیار پیچیده با عوامل متکثر و متعامل است که در صورت رعایت اصول سرمایه گذاری، مدیریت ریسک و احساسات می‌تواند پاداش بالاتری از دیگر بازارها را نصیب سرمایه‌گذاران کند.

** بیشترین بازدهی در یک دهه اخیر

عضو هیئت مدیره تامین سرمایه امین تصریح کرد: بطور نمونه بررسی روند بازارهای مالی طی حدوداً دهه اخیر نشان می‌دهد بطور متوسط بازار خودرو بازدهی ده برابری، مسکن بازدهی هفده برابری، بازار سکه و دلار بازدهی ۲۴ برابری، طلا بازدهی ۲۷ برابری و بازار بورس (شاخص کل) حدوداً بازدهی ۵۰ برابری را نصیب سرمایه‌گذاران خود کرده‌اند، این در حالی است که بازدهی بانکی بعنوان سرمایه‌گذاری بدون خطر تقریباً برابر با ۶ برابری بوده است.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه آنچه که موجب شده است نگاه‌ها به بازار بورس از ترس و نگرانی لبریز باشد به دلیل شرکتها و صنایع پذیرفته شده نیست، ادامه داد: قاعدتاً شرکت‌های حاضر در بورس از بهترین شرکت‌ها در حوزه‌های خود هستند و از این منظر تهدیدی متوجه آنها نیست.

**برندگان واقعی سرمایه‌گذاری‌ها

 خیل‌نژاد بیان کرد: در مبحث سرمایه‌گذاری به دو فاکتور ریسک و بازدهی توجه ویژه داریم، طبیعتاً سرمایه­گذارانی که با تحلیل بنیادی و رعایت اصول تجربه شده در این حوزه ورود و بازه زمانی مناسبی انتخاب میکنند برندگان واقعی هستند.

**شرایط فعلی و آینده بورس

این استاد دانشگاه در خصوص شرایط فعلی و آتی بازار سرمایه، گفت: برخی ریسکها همانند قطعی برق در تابستان و قطعی گاز در زمستان، ابهام در چگونگی آزاد سازی سهام عدالت، تامین مالی دولت از بازار بدهی، تغییرات نرخ بهره (سود بانکی)، قیمت‌گذاری دستوری در برخی صنایع همانند خودرو، عدم پرداخت بدهی دولت یا ارگانهای دولتی به صنایع مانند نیروگاه‌ها و اوره‌سازها، کاهش شدید تخصیص بودجه­های عمرانی کشور و رکود در آن صنایع، محدودیت‌های ناشی از عدم پذیرش قوانین بین المللی (همانند FATF) و تحریم‌هایی که طبق گفته برخی مسئولین هزینه مبادله بین المللی را گاهاً تا ۲۰% افزایش داده و قدرت رقابت را طبیعتاً به شدت برای شرکتهای صادراتی کاهش داده است.

این استاد دانشگاه ادامه داد: ابهامات سیاسی نیز به شدت توان اقتصادی صنایع را ناخواسته و خارج از کنترل ایشان تحت الشعاع قرار داده است.

**از رکود جهانی غافل نشویم

 به عقیده خیل‌نژاد، رکود در اقتصاد جهانی را حتی اگر نه شدید در حد متوسط بایست بپذیریم. بطور مثال صندوق بین‌المللی پول در آخرین گزارش خود ضمن هشدار وقوع رکود و احتمال تداوم تورم در سال ۲۰۲۳ عنوان کرده که سلامت اقتصاد جهانی در آینده در گرو تنظیم موفقیت‌آمیز سیاست‌های پولی، دورنمای جنگ اوکراین و کاهش اختلال عرضه و تقاضای کامودیتی‌ها با محوریت چین است.

**در انتظار افت بازار باشیم

وی در پاسخ به این پرسش که آیا باید در انتظار افت شدید بازار باشیم یا خیر، اظهار کرد: نه با این صراحت. توجه داشته باشید که بخشی از اقتصاد کشور  بدلیل شدت گسترده تحریم‌ها مدتهاست که از اقتصاد جهانی با تاخیر تاثیر می‌پذیرد.

این کارشناس بازار با اشاره به عوامل داخلی و تاثیر آن بر بازار سرمایه، گفت: حجم نقدینگی در پایان مهرماه گذشته به رقم  ۵، ۶۷۷ هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به پایان سال ۱۴۰۰ معادل حدود ۱۸% افزایش را نشان می‌دهد؛ همچنین، نرخ رشد دوازده‌ماهه نقدینگی از حدود ۴۳% در پایان مهرماه ۱۴۰۰ طی یک روند نزولی به ۳۴% در پایان مهرماه ۱۴۰۱ کاهش یافته است. این درحالی است که این نرخ بطور متوسط در دو دهه اخیر در دامنه ۲۰% بوده است.

**کسری بودجه معادل با یک سوم کل بودجه

خیل‌نژاد تصریح کرد: از طرف دیگر، به گفته رئیس سازمان برنامه و بودجه در مجلس در هفت ماه نخست امسال تنها ۶۶ درصد منابع بودجه محقق شده و این روند تا پایان سال نیز ادامه خواهد داشت. بر این اساس کسری بودجه ۱۴۰۱ بالغ بر ۴۷۰ هزار میلیارد تومان برآورد میشود که بالغ بر یک سوم کل بودجه است.

**افزایش نرخ دلار ادامه‌دار است

 وی با بیان اینکه قیمت دلار آزاد در دامنه ۳۶ و دلار در سامانه نیما ۲۸ هزار تومان است، که با توجه به ابهامات اقتصادی و شرایط سیاسی کشور بنظر می‌رسد روند صعودی این نرخ ادامه دار باشد. افزود: همچنین موضوع بودجه ۱۴۰۲ کشور و تاثیرات آن بر صنایع در آذر ماه هر سال شایسته توجه است.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: خوشبختانه در این زمینه رییس سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام کرده که کمیته‌ای با حضور صاحب‌نظران و ارکان بازار تشکیل شده تا موارد لازم در بودجه گنجانده شود و مورد بررسی قرار گیرد؛ پس از آن اطلاعات به دست آمده را در اختیار دولت و سازمان برنامه و بودجه قرار داده شود تا دیگر مانند سالهای گذشته پس از ابلاغ بودجه به دنبال اصلاح لایحه بودجه نباشند.

**روزنه صعود در زمستان

خیل‌نژاد توضیح داد:  بعبارت دیگر، هرچند نمی‌توان از ریسکهای خارجی اقتصاد غافل بود اما بنظر می‌رسد با توجه به شرایط قیمتی سهام شرکتها و سپری شدن دوره دو ساله و نیم افت این بازار، شرایط برای ثبات بازار و روزنه­های صعود در اواخر زمستان دور از انتظار نباشد.