به گزارش بیداربورس اعتبار یکی از خدمات ویژه کارگزاری‌ها به مشتریان خود است. اعتبار، در واقع وامی است که کارگزار بر اساس دستورالعمل سازمان بورس و اوراق بهادار، طی قراردادی به مشتری تخصیص می دهد. کارگزاری از طریق عقد قرارداد با بانک، از محل منابع بانکی، اعتبارات مشتریان خود را فراهم می‌کند. میزان اعتبار از جانب کارگزار، مشخص می‌شود و مبلغ پرداختی (به ریال) به حساب بورسی مشتری واریز می‌شود.

*شرایط دریافت اعتبار معاملاتی بورس

اول از همه اینکه قوانین اعطای اعتبار هر کارگزاری با کارگزاری دیگر تفاوت دارد و برخی از آن‌ها بهره می‌گیرند و برخی اعتبار رایگان در اختیار مشتریان‌ قرار می‌دهند.  پس اگر قصد گرفتن اعتبار را دارید، بهتر است به سایت کارگزاری خود مراجع کنید، اگر پاسخ خود را در سایت پیدا نکردید، تماس تلفنی گزینه بعدی است. در کل با وجود برخی تفاوت‌ها، یک‌سری از شرایط در همه کارگزاری‌ها یکسان هستند:

· عضویت در کارگزاری مربوطه و ثبت نام در آن

· داشتن کد معاملاتی یا کد بورسی

· فعال بودن امکان بسته اعتباری و وام قرض الحسنه

· عقد قرارداد خرید اعتباری فعال نزد کارگزاری مربوطه

· داشتن وجه نقد کافی برای تضمین دریافت اعتبار

· رعایت سقف مجاز دریافت اعتبار

*مراحل دریافت اعتبار معاملاتی بورس

در صورتی که شرایط کافی و لازم برای گرفتن اعتبار از کارگزاری‌ها را داشته باشید میتوانید با گذراندن مراحل زیر نسبت به گرفتن اعتبار از کارگزاری‌ها اقدام کنید:

· مطالعه دقیق دستورالعمل‌های خرید اعتباری اوراق در بورس

· تکمیل فرم قرارداد اعتباری با کارگزاری مربوطه

· ارائه مدارک و ضمانت های مورد نیاز به کارگزاری مربوطه

· داشتن قدرت وام کافی در کارگزاری

· ثبت درخواست برای دریافت بسته اعتباری موردنظر با توجه به قیمت آن ها

· بررسی درخواست ثبت شده شما توسط کارگزاری

· داشتن شرایط لازم برای دریافت توسط فرد متقاضی

· در نهایت اضافه شدن اعتبار به حساب معاملاتی

اگر سرمایه‌ گذار شرایط و موارد لازم برای دریافت اعتبار معاملاتی در بورس را داشته باشد، کارگزار مبلغ اعتبار درخواستی را به حساب معاملاتی شخص واریز می‌کند.

*ریسک‌های دریافت اعتبار معاملاتی

دریافت اعتبار معاملاتی برای افرادی مناسب است که مهارت خوبی در معامله‌گری و سرمایه‌گذاری داشته باشند و ریسک‌ها را به خوبی بشناسند بنابراین برخی از ریسک‌ها عبارتند از:

· ریسک افزایش زیان: همانطور که در خرید اعتباری بازدهی و سود شما دو برابر می شود، ممکن است سبب بروز زیان چند برابر شود.

· ریسک نیاز به نقدینگی: در صورت عدم تسویه اعتبار در کارگزاری، کارگزار برای تأمین نقدینگی، سهم فریز شده شما را می‌ فروشد. این در حالی است که ممکن است سهام شما در بازار وضعیت خوبی نداشته باشد.

· ریسک عدم پوشش هزینه: ممکن است سرمایه‌گذار نتواند بازدهی مورد انتظار خود را بدست آورد و حتی نیاز باشد در زمان تسویه حساب، مبلغی نیز به حساب اضافه کند.

*مزایای خرید اعتباری در بورس

· میزان اعتبار دریافتی بر بازدهی سرمایه‌گذاری تأثیر بیشتری دارد. البته این در صورتی است که سرمایه‌گذاری هوشمندانه باشد.

· امکان ایجاد تنوع در سبد سهام

مثال: ما در شرکت (مس ایران)، سرمایه‌گذاری می‌کنیم و پس از تحلیل و بررسی متوجه می ‌شویم که شرکت (پالایش نفت اصفهان) نیز پتانسیل سرمایه‌گذاری را دارد. با خرید اعتباری، دیگر نیازی به فروش سهام شرکت اول نیست و می‌توانیم در این شرکت نیز سرمایه‌گذاری کنیم.

*جزئیاتی از اعتبار معاملاتی

اعتبارهایی که از جانب کارگزاران در اختیار متقاضیان قرار می‌گیرند، دارای مدت‌زمان‌های ۱ ماه تا ۱ سال هستند. معمولاً نهایت مبلغ پکیج‌های اعتباری ۵۰ میلیون تومان است؛ اما کسی که امتیازات و البته وجه التزام کافی داشته باشد، می‌تواند هم‌زمان چند پکیج تهیه کند. مثلا ۴ پکیج ۵۰ میلیونی برای ۲۰۰ میلیون تومان.

*حساب اعتباری چیست و چه قوانین و ضوابطی دارد؟

سرمایه‌گذاران به‌منظور استفاده از اعتبار معاملاتی‌ که در اختیارشان قرار گرفته است، باید نزد کارگزارشان حساب اعتباری باز کنند. این حساب‌ها قوانین و حداقلی‌هایی دارند. هرکسی که قصد استفاده از اعتبار معاملاتی را داشته باشد، باید با این حداقل‌ها آشنایی کامل داشته باشد.

· موجودی اولیه

منظور از موجودی اولیه، درصدی از قیمت خرید اوراق بهاداری است که قصد سرمایه‌گذاری روی آن وجود دارد. مشتری باید این مبلغ را نزد کارگزار و در حساب اعتباری‌اش داشته باشد. این درصد در حساب‌های مختلف تفاوت دارد.

· حداقل موجودی

به درصدی از ارزش اوراق بهاداری که با استفاده از اعتبار معاملاتی خریداری شده و سهم مشتری نباید کم‌تر از این درصد باشد، حداقل موجودی می‌گویند. این حداقل موجودی معمولاً بین ۳۰ تا ۴۰ درصد درنظر گرفته می‌شود.

· اخطاریه افزایش موجودی

اگر سهامی که با اعتبار معاملاتی خریداری شده است، روندی نزولی به خود بگیرد و قیمت آن کاهش پیدا کند، متعاقباً سهم مشتری هم کمتر خواهد شد. اگر این سهم به کم‌تر از حداقل موجودی که راجع به آن‌ صحبت کردیم برسد، کارگزار با ارسال اخطار برای مشتری، از او می‌خواهد تا سرمایه‌اش را افزایش دهد. مشتری هم موظف است حداقل تا رسیدن به حداقل موجودی این تزریق سرمایه را انجام دهد.

در چنین موقعیتی، افزایش سرمایه به ۳ شکل می‌تواند انجام شود:

۱. شخص مشتری با تزریق پول نقد، سرمایه‌اش را افزایش دهد.

۲. کارگزار بخشی از اوراق را به‌فروش برساند تا خلاء ایجاد شده پر شود.

۳. مشتری اوراق دیگری را به‌عنوان وثیقه معرفی کند.

*حرف آخر

دریافت اعتبار، یک قرارداد ۳ جانبه بین سرمایه‌گذار، کارگزار و بانک است! البته شما به‌عنوان سرمایه‌گذار هیچ کاری با بانک ندارید و فقط با کارگزاری طرف هستید، اما خب آن‌ها مبلغ مورد نیاز شما را از بانک‌ها می‌گیرند و خودشان هم موظف به برگرداندن آن هستند. این قرارداد در حالت ایده آل، ۳ طرف را برنده می‌کند. فقط یک نکته را فراموش نکنید، موفقیت و برنده شدن سرمایه‌گذار، منوط به تصمیم درست و سرمایه‌گذاری درست است. بانک و کارگزار در هر صورت سود می‌کنند. پس سنجیده عمل کنید و با دانش وارد میدان شوید.